Mesafeli sözleşmeler Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
Yayımlandığı R. Gazete Tarihi: 14/6/2003 - Sayı: 25137
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, mesafeli sözleşmeler hakkında uygulama usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik, yazılı, görsel ve elektronik ortamda veya
diğer iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle karşı karşıya
gelinmeksizin yapılan, malın veya hizmetin tüketiciye anında veya
sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan sözleşmelere uygulanır.
Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanunun 31 inci ve bu Kanuna 4822 sayılı Kanunla
eklenen 9/A maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
b) Bakan: Sanayi ve Ticaret Bakanını,
c) Mal: Alış-verişe konu olan taşınır eşyayı, konut ve tatil amaçlı
taşınmaz malları ve elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan
yazılım, ses, görüntü ve benzeri gayri maddi malları,
d) Hizmet: Bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan mal sağlama dışındaki her türlü faaliyeti,
e) Satıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya
mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel
kişileri,
f) Sağlayıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya
mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye hizmet sunan gerçek veya
tüzel kişileri,
g) Tüketici: Bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan
amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişiyi,
h) Kredi veren: Mevzuatları gereği tüketicilere nakit kredi vermeye
yetkili olan banka, özel finans kuruluşu ve finansman şirketlerini,
ı) Mesafeli Sözleşme: Yazılı, görsel, telefon ve elektronik ortamda
veya diğer iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle karşı karşıya
gelinmeksizin yapılan ve malın veya hizmetin tüketiciye anında veya
sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan sözleşmeleri,
j) (Ek: 9/10/2007-26668 RG) Sürekli veri taşıyıcısı: Tüketicinin,
kendisine kişisel olarak gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun
olarak makul bir süre incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini
sağlayan ve kaydedilen bilgiye aynen ulaşılmasına imkan veren her türlü
aracı, ifade eder.
Ön Bilgiler
Madde 5- (Değişik birinci cümle: 9/10/2007-26668 RG) Tüketici,
mesafeli sözleşmenin akdinden önce, aşağıdaki bilgilerin tamamının yer
aldığı bilgilendirme formunun verilmesi suretiyle, açık, anlaşılır ve
kullanılan iletişim vasıtasına uygun bir şekilde bilgilendirilir.
a) Satıcı veya sağlayıcının isim, unvan, açık adres, telefon ve varsa diğer erişim bilgileri,
b) Sözleşme konusu mal ya da hizmetin temel özellikleri,
c) Sözleşme konusu mal ya da hizmetin tüm vergiler dahil satış fiyatı,
d) Satıcı veya sağlayıcının fiyat dahil tüm vaatlerinin geçerlilik süresi,
e) Tüketicinin ödemelerinin nasıl yapılacağına dair bilgiler,
f) Teslimat ve ifanın nasıl yapılacağına ve varsa buna ilişkin
masrafların tutarı ve kimin tarafından karşılanacağına dair bilgiler,
g) Cayma hakkı ve bu hakkın nasıl kullanılacağına dair bilgiler,
h) Tüketiciye bir maliyeti varsa kullanılan iletişim yollarının ücreti,
ı) Sözleşme konusu mal ya da hizmetin, teslim ve ifa tarihlerine ilişkin program,
j) Tüketicinin talep ve şikayetlerini iletebileceği satıcı veya
sağlayıcının açık adres, telefon ve varsa diğer erişim bilgileri.
(Ek: 9/10/2007-26668 RG; Yön., m. 2) Sözlü iletişim araçlarının
kullanılması durumunda, ayrıca satıcı veya sağlayıcının, kimliğini ve
görüşmenin ticari amacını her görüşmenin başında tüketiciye açık bir
biçimde bildirmesi zorunludur.
Ön Bilgilerin Doğruluğunun Yazılı Olarak Kanıtlanması
Madde 6- ( Değişik: 9/10/2007-26668 RG) Bu Yönetmeliğin 5 inci
maddesinde belirtilen bilgilendirme formunun, sözleşmenin kurulmasından
önce tüketiciye verilmesi zorunludur. Tüketici, bu bilgileri edindiğini
yazılı olarak teyit etmedikçe sözleşme akdedilemez. Elektronik ortamda
yapılan sözleşmelerde teyit işlemi, yine elektronik ortamda yapılır.
Satıcı veya sağlayıcı, mallar için sözleşme konusu mal tüketiciye
ulaşmadan, hizmetler için de en geç sözleşmenin ifasından önce yazılı
olarak, elektronik ortamda yapılan sözleşmelerde ise tüketici tarafından
kullanılabilir veya sürekli olarak erişilebilir başka bir sürekli veri
taşıyıcısıyla bilgilendirme formunu tüketiciye ulaştırmak zorundadır.
Sözleşmede Bulunması Gereken Şartlar
Madde 7- ( Değişik: 9/10/2007-26668 RG) Mesafeli sözleşmenin,
tüketici tarafından kullanılabilir veya sürekli olarak erişilebilir
başka bir sürekli veri taşıyıcısıyla tüketiciye verilmesi zorunludur.
Sözleşmede;
a) Tüketicinin, satıcı veya sağlayıcının isim, unvan, açık adres, telefon ve varsa diğer erişim bilgileri,
b) Sözleşmenin düzenlendiği tarih,
c) Malın veya hizmetin teslim veya ifa tarihi ve şekli,
d) Teslimat ve ifaya ilişkin masrafların tutarı ve kimin tarafından karşılanacağına dair bilgiler,
e) Sözleşme konusu malın veya hizmetin cinsi veya türü, miktarı ve varsa marka ve modeli,
f) Malın veya hizmetin Türk Lirası olarak vergiler dahil peşin satış fiyatı,
g) Vadeye göre faiz ile birlikte ödenecek Türk Lirası olarak toplam satış fiyatı,
h) Faiz miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran ve sözleşmede
belirtilen faiz oranının yüzde otuz fazlasını geçmemek üzere gecikme
faizi oranı,
ı) Peşinat tutarı,
j) Ödeme planı,
k) Borçlunun temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları, yer alır.
Cayma Hakkı
Madde 8- Tüketici; mal satışına ilişkin mesafeli sözleşmelerde,
teslim aldığı tarihten itibaren yedi gün içerisinde hiçbir hukuki ve
cezai sorumluluk üstlenmeksizin ve hiçbir gerekçe göstermeksizin malı
reddederek sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. Hizmet sunumuna ilişkin
mesafeli sözleşmelerde ise, bu süre sözleşmenin imzalandığı tarihte
başlar. Sözleşmede, hizmetin ifasının 7 günlük süre dolmadan yapılması
kararlaştırılmışsa, tüketici ifanın başlayacağı tarihe kadar cayma
hakkını kullanabilir. Cayma hakkının kullanımından kaynaklanan masraflar
satıcı veya sağlayıcıya aittir.
Elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler ve tüketiciye anında
teslim edilen mallara ilişkin sözleşmeler cayma hakkı ve kullanımına
ilişkin hükümlere tabi değildir. Malın teslimi sözleşmeye taraf olan
tüketici dışında bir kişiye yapılsa dahi tüketici cayma hakkını
kullanabilir. Bu durumda satıcı malı 9 uncu maddenin dördüncü fıkrası
hükmü uyarınca üçüncü kişiden teslim alır.
Tüketicinin özel istek ve talepleri uyarınca üretilen veya üzerinde
değişiklik ya da ilaveler yapılarak kişiye özel hale getirilen mallarda
tüketici cayma hakkını kullanamaz. Ayrıca tüketici, niteliği itibariyle
iade edilemeyecek, hızla bozulma veya son kullanma tarihi geçme ihtimali
olan mallar söz konusu olduğunda cayma hakkını kullanamaz.
( Değişik: 9/10/2007-26668 RG) Satıcı veya sağlayıcının 6 ncı veya 7
nci maddede belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde,
satıcı veya sağlayıcı en geç otuz gün içerisinde eksikliği giderir. Bu
durumda yedi günlük süre, söz konusu eksikliğin giderildiğine dair
bilginin yazılı olarak tüketiciye ulaştırıldığı tarihten itibaren
başlar. Aksi takdirde, tüketici cayma hakkını kullanmak için yedi günlük
süre ile bağlı değildir.
Tüketicinin ödediği bedel kısmen veya tamamen satıcı veya sağlayıcı
tarafından ya da satıcı veya sağlayıcı ile kredi veren arasındaki
anlaşmaya dayanılarak karşılanıyorsa, cayma hakkının kullanılması
halinde, kredi sözleşmesi de hiçbir tazminat veya cezai şart tutarını
ödeme yükümlülüğü söz konusu olmaksızın kendiliğinden sona erer. Ancak
bunun için, cayma bildiriminin kredi verene de yazılı olarak iletilmesi
gerekir.
Satıcı ve Sağlayıcının Yükümlülüğü
Madde 9- Satıcı veya sağlayıcı tüketicinin siparişi kendisine
ulaştırdığı andan itibaren en geç otuz gün içerisinde edimini yerine
getirmekle yükümlüdür. Bu süre tüketiciye daha önceden yazılı olarak
bildirilmek koşuluyla en fazla on gün uzatılabilir. Satıcı veya
sağlayıcı, tüketicinin cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten
itibaren on gün içinde almış olduğu bedeli, kıymetli evrakı ve
tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi iade etmekle, ayrıca
yirmi gün içinde de malı geri almakla yükümlüdür.
( Değişik: 9/10/2007-26668 RG) Satıcı veya sağlayıcı mesafeli
sözleşme konusu malın veya hizmetin tüketiciye teslimi veya ifasından
önce 5 inci maddede yer alan bilgiler ile 7 nci maddede yer alan
sözleşmeyi tüketiciye vermek ve 6 ncı maddede belirtilen yükümlülükler
dahilinde ön bilgilerin teyidine ilişkin onayı almak zorundadır.
Uyuşmazlık halinde ispat külfeti satıcı veya sağlayıcıya aittir.
Haklı bir sebebe dayanmak şartıyla satıcı veya sağlayıcı, sözleşmeden
doğan ifa yükümlülüğünün süresi dolmadan ve sözleşmede belirtmesi
şartıyla, tüketiciye eşit kalite ve fiyatta mal veya hizmet tedarik
edebilir.
Satıcı veya sağlayıcı, sipariş konusu mal veya hizmetin yerine
getirilmesinin imkansızlaştığını ileri sürerek, sözleşme konusu
yükümlülüklerini yerine getiremiyorsa, bu durumu, sözleşmeden doğan ifa
yükümlülüğünün süresi dolmadan tüketiciye bildirir. Ödemiş olduğu bedel
ve borç altına sokan tüm belgeleri 10 gün içinde tüketiciye iade eder.
Geri Ödeme
Madde 10- Mesafeli sözleşmelerde, ödemenin kredi kartı veya benzeri
bir ödeme kartı ile yapılması halinde tüketici, kartın kendi rızası
dışında ve hukuka aykırı biçimde kullanıldığı gerekçesiyle ödeme
işleminin iptal edilmesini talep edebilir. Bu halde, kartı çıkaran
kuruluş itirazın kendisine bildirilmesinden itibaren 10 gün içinde ödeme
tutarını tüketiciye iade eder.
Kapsam Dışı Sözleşmeler
Madde 11- Bu Yönetmelik hükümleri;
a) Banka, sigorta ile ilgili,
b) Otomatik satış makineleri vasıtasıyla akdedilen,
c) Halka açık jetonlu telefonlar vasıtasıyla akdedilen,
d) Açık arttırma yolu ile akdedilen,
e) Gıda, içecek ve günlük tüketim için tüketicinin evine veya işyerine düzenli olarak sağlanan malların tedariki ile ilgili,
f) Sağlayıcının üstlendiği, barınma, ulaşım, yemek tedariki, sportif
ve kültürel faaliyetler ve eğlence hizmetlerini özel bir günde veya
sürede tedarik etmesine ilişkin hükümler içeren, sözleşmelere
uygulanmaz.
Yürürlük
Madde 12- Bu Yönetmelik 14/6/2003 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 13- Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür